Meeneembaarheid registratierechten: voorwaarden en toepassing

Bij de aankoop van grond of van een woning moeten meestal verkooprechten (de zogenaamde registratierechten) betaald worden. Wat gebeurt er als je daarna een nieuwe woning aankoopt? Moet je op deze aankoop opnieuw verkooprechten betalen of is er een compensatieregeling voorzien?

Het principe van meeneembaarheid van verkooprechten is bedoeld ter stimulering van de woningmarkt. Meeneembaarheid biedt de kopers de mogelijkheid om de betaalde verkooprechten (of registratiebelasting) opnieuw te gebruiken door de verkoop van je woning VOOR de aankoop van je nieuwe woning (=verrekening van verkooprechten) of NA de aankoop van je nieuwe woning (=teruggave van verkooprechten). Toch is dit voordeel van tijdelijke aard. Op 01.01.2022 werd de regeling aangepast waarbij slechts tot 31.12.2023 nog gebruik kan worden gemaakt van deze meeneembaarheid. Dit betekent dat je als koper dus nog maar enkele maanden hebt om gebruik te maken van dit voordeel. Een goede voorbereiding is dus gewenst. Ontdek de voorwaarden en een rekenvoorbeeld van meeneembaarheid hieronder. 

Voorwaarden meeneembaarheid

• Zowel de oude als de nieuwe woning moeten in het Vlaamse Gewest liggen
  
  
• De koper moet een natuurlijke persoon zijn, dus geen vennootschap of vzw
  
  
• Daarbovenop moet je rekening houden met volgende termijnen:
  • De oude woning moet tot hoofdverblijfplaats dienen van de koper(s) binnen 18 maanden:
    • vóór de verkoop van de oude woning (bij verrekening)
    • vóór de aankoop van de nieuwe woning (bij teruggave).
    • Deze regelgeving geldt dus niet als je een verhuurde woning wenst te verkopen om zelf een woning aan te kopen.
  • De verkoop van de oude woning moet plaatsvinden binnen de 2 jaar:
    • vóór de aankoop van de nieuwe woning (bij verrekening)
    • na de aankoop van de nieuwe woning 2 (bij teruggave). Als de nieuwe woning een nog op te richten woning op een bouwgrond is, dan heb je vijf jaar de tijd om de oude woning te verkopen.
  • De nieuwe woning moet tot hoofdverblijfplaats dienen van de koper(s):
    • binnen de 2 jaar bij de aankoop van een woning
    • binnen de 5 jaar bij de aankoop van een grond
  • Dit geldt dus niet voor investeerders
• De aankoop en verkoop moeten zuiver zijn, namelijk alleen koopovereenkomsten waar een prijs tegenover staat. Bij een ruilovereenkomst, geldt de meeneembaarheid niet. In geval van verdeling moeten alle rechten in de oude woning worden afgestaan.
  
  
• Er moeten registratierechten of verkooprechten betaald zijn voor de oude woning

Meeneembaarheid voordeliger in 2023, laatste jaar bestaan

In 2023 is meeneembaarheid een stuk interessanter geworden. Kopers die een gezinswoning willen aankopen hebben nog tot 1 januari 2024 de keuze om de meeneembaarheid toe te passen. Voor 2023 is het voordeel verhoogd naar een maximumbedrag van € 14.500, door de hoge inflatie.

Tot eind dit jaar heb je de keuze: 3% registratierechten of 6% registratierechten met meeneembaarheid

Om te illustreren welke keuze je best maakt: 6% registratierechten met meeneembaarheid OF 3% registratierechten, geven we je een rekenvoorbeeld:

• Voorbeeld keuze meeneembaarheid: Je koopt een woning woning van 400.000 euro, daarop betaal je 6% registratierechten (namelijk 24.000 euro), kies je voor meeneembaarheid dan heb je 14.500 euro korting, dus moet je nog 9.500 euro betalen
• Voorbeeld keuze 3% registratierechten: Goed nieuws voor wie sinds 1 januari 2022 een gezinswoning wil kopen daalt de registratiebelasting daalt van 6 naar 3%. Voorwaarde is dan wel dat je geen andere woning bezit. Opgelet: een investeerder kan hier geen gebruik van maken! Het moet met andere woorden gaan om de aankoop van je enige woning. We gaan verder op het rekenvoorbeeld: 3% registratierechten op 400.000 euro betekent 12.000 euro dat je moet betalen. Indien je een first-time-buyer bent, namelijk een koper die voor het eerst een gezinswoning aankoopt, kan je sowieso geen gebruik maken van de meeneembaarheid en is deze optie voor jou het meest voordelig.

Hoewel de meeneembaarheid van registratierechten voordelig kan zijn, moet je voorzichtig blijven. Er zijn namelijk tal van factoren die meespelen bij de berekening van wat kopers finaal moeten betalen. 2023 is het laatste jaar dat kopers in België de meeneembaarheid van registratierechten kunnen toepassen. Vraag gerust onze Maesters in vastgoed voor meer uitleg bij jouw specifiek pand via [email protected]. Wij informeren je graag over de mogelijkheden die je hebt om van de meeneembaarheid van verkooprechten te genieten!